Liên cầu tan huyết nhóm B (GBS) là vi khuẩn thường trú ở âm đạo & trực tràng, khoảng 20–40% phụ nữ mang. Dù thường vô hại với mẹ, GBS có thể lây sang bé lúc sinh và gây nhiễm trùng nặng nếu không tầm soát & dự phòng.
1) Liên cầu nhóm B là gì?
Group B Streptococcus (GBS) là vi khuẩn thường gặp, không phải bệnh lây qua đường tình dục và có thể tái mang.
Khoảng 2–4/10 phụ nữ mang GBS ở âm đạo/trực tràng mà không có triệu chứng.
2) Ai cần xét nghiệm GBS?
Tất cả mẹ bầu dự kiến sinh ngả âm đạo nên được tầm soát GBS cuối thai kỳ vì phần lớn không hề có triệu chứng.
Nếu cơ sở y tế chưa chủ động chỉ định, mẹ hãy chủ động yêu cầu xét nghiệm GBS.
3) Vì sao cần xét nghiệm?
Xét nghiệm tầm soát bằng que phết âm đạo hoặc trực tràng giúp phát hiện mang GBS để dự phòng cho bé trong lúc sinh.
Thời điểm thực hiện thường:
- Thai đơn: tuần 35–37
- Đa thai: tuần 32–34 (do nguy cơ sinh non cao hơn)
Các nguy cơ nếu mẹ mang GBS: rỉ ối/vỡ ối sớm, thai chậm tăng trưởng, sinh non, thai chết lưu…
3.1 Nhiễm GBS khởi phát sớm (ở trẻ)
Trong 7 ngày đầu sau sinh: dễ gặp viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết; đa số khởi phát trong 12–24 giờ đầu.
3.2 Nhiễm GBS khởi phát muộn
Từ ngày 7–90: có thể viêm phổi, viêm màng não, viêm xương – khớp, nhiễm trùng máu; tỷ lệ tử vong thấp hơn nhưng vẫn để lại di chứng nặng ở một số trẻ.
4) Xét nghiệm GBS làm như thế nào?
Bác sĩ/phòng xét nghiệm dùng tăm bông lấy mẫu âm đạo.
Kết quả có sau khoảng 2–3 ngày. Dựa trên kết quả, bác sĩ sẽ lên kế hoạch dự phòng khi chuyển dạ.
5) Nếu dương tính GBS, mẹ cần làm gì?
- Trong chuyển dạ: truyền kháng sinh tĩnh mạch theo phác đồ để phòng lây sang bé.
- Trường hợp đặc biệt: sinh trước 37 tuần, tiền sử con nhiễm GBS, vỡ ối sớm… thường cần kháng sinh dự phòng.
Tầm soát & dự phòng đúng giúp giảm mạnh nguy cơ nhiễm trùng sơ sinh.
Hãy trao đổi với bác sĩ về thời điểm xét nghiệm, kết quả và kế hoạch dự phòng khi sinh.
Bác sĩ Thắng có triển khai xét nghiệm Liên cầu B (GBS) cho các mẹ bầu trong giai đoạn từ 35–37 tuần. Mẹ bầu chú ý làm vì sự an toàn của bé!
